Mulchen grasmaaisel

Grasmaaisel teveel ? In de tuin kan het op eenvoudige wijze gebruikt worden als bodembedekkingsmateriaal. Het heeft tal van voordelen. We zetten ze even op een rij. 

Beperking onkruidgroei 

Het belangrijkste voordeel is dat door een mulchlaag de kieming van onkruidzaden heel sterk verminderd. Sommige gewassen zoals pompoen en courget staan bekend als onkruidonderdukkend. Maar als je niet oplet, kunnen deze gewassen tegen het einde van de zomer stevig onder het onkruid zitten. Met als mogelijke nare gevolgen: extra slakkenvraat, schimmelziekten op het gewas dat moeilijker opdroogd, … . Eens pompoenen en courgetten uitgegroeid zijn, kan je er nog moeilijk bij om de onkruiden uit te trekken. Met een mulchlaag voorkom je dit eenvoudig. 

Erwten zijn moeilijk onkruidvrij te houden. Daar is mulchen sterk aan te bevelen. De mulchenlaag breng je bij voorkeur aan op het moment dat de erwtenplanten een 10 à 15 cm hoog staan. Eerst hak ik even tussen de rijen. Vervolgens laat ik het onkruid bij droog weer ter plaatse afsterven. Bij vochtiger weer verzamel ik het om hergroei te vermijden. Erwten zet ik in een dubbele rij langs een steundraad. Eén rij aan elke kant van de draad, telkens op een 15 cm van de draad. De erwten zelf aard ik eerst voorzichtig en lichtjes aan. Hierdoor worden de erwtenplanten naar de draad toe gericht. Hiermee stop ik de jonge onkruidplantjes tussen de erwten (in de rij) en de tussen de dubbel rij erwten en de draad onder. Vervolgens breng ik het grasmaaisel aan tussen de rijen, op de opgehoogde aarde en ook tussen de dubbele rij erwten en de draad, zodanig dat het volledige bed bedekt is met grasmaaisel. Wees hierbij wel voorzichtig dat je de erwtenplanten niet breekt als je het maaisel tussen de erwtenrij en draad aanbrengt. Op analoge wijze ga ik tewerk bij kolen en suikermais: eerst hakken en vervolgens aanaarden en mulchen. Als de laag enkele cm dik is, zal je zien dat op het einde van het seizoen, de maaisellaag grotendeels verteerd is. Wil je onkruidgroei in de loop van de herfst, winter en het vroege voorjaar voorkomen, kan je op het einde van het maaiseizoen een extra laagje grasmaaisel aanbrengen. 

Beperking verdamping 

Een ander voordeel van mulchen is dat de verdamping sterk beperkt wordt. Het opstijgende grondwater zal bij het bereiken van het bodemoppervlak minder snel verdampen. Droogtegevoelige gewassen zoals selder en peterselie zullen hierop zeer dankbaar reageren. 

Geen opspatten van aarde 

Een ander belangrijk voordeel van mulchen, dat zelden wordt aangehaald, is dat de mulchlaag voorkomt dat de aarde bij hevige regenbuien opspat en zo de groenten bevuild. Vooral bij kruiden is dit erg handig: thijm, bonenkruid, basilicum, … . Na het oogsten volstaat het ze eenvoudig af te spoelen en eventueel een enkel verdroogd grassprietje weg te nemen. Breng het grasmaaisel aan wanneer de plantjes een 5-tal cm groot zijn. Maak de laag in eerste instantie zeker niet te dik. Zo voorkom je dat de vogels het maaisel over de planten uitspreiden, waardoor deze eventueel kunnen verstikken. Als de kruiden groter zijn, kan je de laag wat beetje dikker maken, zodanig dat de bodem goed bedekt is en blijft. Ook bij enkele groenten is dit voordeel aardig meegenomen. Denk maar aan knolvenkel (vermijd aarde tussen de ‘schubben’), selder, krulandijvie. 

Wanneer niet mulchen in de moestuin? 

De meeste teelten in de moestuin komen voor mulching in aanmerkingen. Bij witloof en aardappelen doe ik dat niet. Witloof bedekt vrij snel de bodem. Bij aardappelen is dit minder praktisch en de planten bedekken de bodem normaal vrij goed. Ook voor bonen lijkt mij dit iets minder aangewezen, vooral als de mulchlaag in natte zomers lang vochtig is, kan dit het rotten van de bonen als deze op de mulchlaag liggen alleen maar bevorderen. 

Stimulering bodemleven geeft een gezonde bodem, gezondere planten 

Door het aanbrengen van organisch materiaal op de bodem wordt de bodem niet alleen beschermt tegen de negatieve invloeden van zon, wind en regen. Zeker zo belangrijk is dat door het aanwezige organisch materiaal, het bodemleven gestimuleerd wordt. Een levendige bodem is de uitgangsbasis bij uitstek voor een gezond gewas. Het belang hiervan wordt nog teveel onderschat. 

Serre 
Ook in de serre is mulchen met grasmaaisel zeer geschikt. Door de hogere temperaturen groeit het onkruid hier nog beter en sneller dan in vollegrond. Zowel bij tomaten, paprika’s aubergines, meloenen kan je mulchen. De laag maaisel mag hier ook iets dikker gemaakt worden dan in vollegrond (een dikke 5 cm). Het maaisel zal snel uitdrogen waardoor de kans op samenklitten bijna onbestaande is. Door de mulchlaag beperk je ook de verdamping, waardoor minder gegoten moet worden. 

Siertuin 

Ook in de siertuin kan je grasmaaisel gebruiken als mulchmateriaal. Onder struiken, hogere vaste planten. Bij lage planten is dit minder aangewezen. Vogels gaan de laag blijvende planten dan gemakkelijk met het maaisel onderstoppen. 

Mooi of niet? 

Sommige mensen vinden een bodem die bedekt is met grasmaaisel niet mooi. Over smaak valt niet te redetwisten. Maar als het teeltbed in de moestuin in de loop van het seizoen overwoekerd wordt door onkruiden, lijkt mij dat pas echt niet esthetisch. 

Wat met aanvoer extra onkruidzaad? 

Worden er met het grasmaaisel geen onkruidzaden aangevoerd, die na de vertering van het grasmaaisel tot kieming komen ? Dit is mogelijk. Onkruidgroei in het gazon is onvermijdelijk. Om uw gazon in conditie te houden maai je tijdens het groeiseizoen best wekelijks. De meeste onkruiden steken hun bloemhoofdjes of bloeiwijzen naar boven. Deze worden dan netjes mee afgemaaid, zonder dat deze reeds voorzien zijn van zaden. Af en toe zal er toch wat zaad kunnen gevormd worden en mee in het maaisel terechtkomen. Wat is het beste: ofwel de bodem bedekken met grasmaaisel waarin enkele onkruidzaden zitten of de bodem onbedekt laten en verschillende onkruidplanten de kans geven om rijkelijk het teeltbed te verrijken met een grotere hoeveelheid zaden ?

Bovenstaande tekst is een herwerking van een tekst geschreven voor "De Compostmeester", een driemaandelijks tijdschrift van de Vlaamse Compostorganisatie vzw.